✎پارسی بلاگ✐

خطبه 88 نهج البلاغه : از خطبه ‏هاى حضرت علی علیه السّلام است (که در آن از بعثت پیغمبر اکرم و زمان جاهلیّت بحث و به آن مردم را موعظه فرموده ) :
(1) خداوند متعال پیغمبر اکرم را به رسالت مبعوث گردانید در زمانی که هیچ یک از انبیاء باقى نمانده، و به خواب رفتن فرق مختلفه مردم در تاریکى نادانى و گمراهى طولانى گشته بود (زیرا از زمان آدم تا بعثت حضرت عیسى از جانب حقّ تعالى پیغمبران براى هدایت خلق پى در پى انگیخته می ‏شدند، و از زمان حضرت عیسى تا بعثت حضرت مصطفى که پانصد سال طول کشید پیغمبرى مبعوث نشد) و فتنه‏ ها در سر تا سر دنیا بر پا گردیده کارها در هم و بر هم گشته آتش جنگها افروخته و نور و روشنائى دنیا پنهان شده (زیرا پیغمبرى نبود که مردم علوم و معارف الهىّ را که چراغ و روشنائى هدایت و رستگارى است از او اخذ نمایند، و) نادرستیهاى آن آشکار گردیده، (2) برگش زرد گشته، و (مردم) از ثمره آن بهره و سودى نمی ‏برند و آبش فرو رفته و خشک شده (درخت علم و هدایت را خزان گرفته مردم در راه سعادت و رستگارى قدم نمی ‏گذاشتند و خیر و نیکوئى باقى نمانده بود) نشانه‏ هاى هدایت و رستگارى محو و نابود و پرچم هاى هلاکت و بدبختى آشکار شده‏ (راهنمایان راه حقّ و درستى از میان رفته و پیشروان راه ضلالت و گمراهى بر سر کار بودند) (3) پس دنیا با منظره بدى به اهلش نگریسته و به خواهان خود رو ترش کرده بود (که به هر گونه سختى مبتلى و آنى آسایش نداشتند) ثمره ‏اش فساد و تباهکارى و طعامش گوشت مردار بود (زندگى اهل آن زمان پر از فساد و خوراک بیشتر عربها از بسیارى پریشانى گوشت مردار بود، یا آنکه از راه غارتگرى و دزدى از مال یکدیگر اعاشه می ‏کردند که کم از گوشت مردار نبود) شعارش خوف و ترس و رویّه ‏اش شمشیر بود (اهل آن زمان همواره مضطرب و نگران و به زد و خورد و کشتن یکدیگر مشغول بودند، خلاصه فتنه و فساد و نادانى و گمراهى و بیچارگى سر تا سر دنیا را فرا گرفته بود که حقّ تعالى رسول اکرم را مبعوث گردانید تا آنها را براه راست راهنمائى فرموده سعادت و آسایش دنیا و آخرتشان را برقرار نمود) (4) پس عبرت بگیرید بندگان خدا و بیاد بیاورید عقائد نادرست و کارهاى زشت پدران و برادران خود را که (اکنون) در گرو و گرفتار آنها هستند و به آنها (روز رستخیز) بازخواست میشوند (و براى رهائى از آن چاره‏ اى ندارند) (5) و بجان خودم سوگند از زمان شما تا ایشان روزگار درازى طىّ نشده و میان شما و ایشان سالها و قرنها نگذشته و شما امروز از روزى که در اصلاب آنها بودید دور نیستید (زمان شما به آنان نزدیک است، پس سبب فراموشى و یاد نکردن روزگارشان با اینکه اندک زمانى است از دنیا رفته و از شما دور گشته‏ اند چیست؟) (6) بخدا سوگند رسول اکرم چیزى را به گذشتگان شما نشنوانید مگر آنکه من امروز بشما گوشزد می ‏نمایم (پس براى مخالفت کردن و نافرمانى خدا و رسول نمی ‏توانید بگوئید:کسى نبود ما را تبلیغ نماید) و گوش هاى شما امروز از گوش هاى آنها در دیروز پست‏تر نیست (پس نمی ‏توانید عذر بیاورید که پیشینیان از ما شنواتر بودند سخنان پیغمبر را شنیدند و ما سخنان تو را نمی ‏شنویم) و در آن زمان دیده‏ هاى آنان بینا نگشته و دلهایى به آنها داده نشده مگر آنکه در این زمان مانند آن دیده ‏ها و دل ها بشما هم داده ‏اند (پس نمی ‏توانید بگوئید: ما کور بوده و تو را ندیدیم آن طور که آنها بینا بوده پیغمبر را می ‏دیدند و یا آنکه دلمان هشیار نبوده تا سخنان تو را بفهمیم به طوریکه آنها دل داشته سخنان او را می ‏فهمیدند) (7) و سوگند بخدا شما بعد از ایشان به چیزى بینا و دانا نشدید که آنها ندانسته باشند و به چیزى برگزیده نگشتید که آنها از آن محروم و بى بهره مانده باشند (بلکه به آنان آموختند آنچه شما آموختید و عطاء نمودند چیزى را که بشما عطاء کردند، پس شما که بر آنها امتیازى ندارید جهت اینکه از خدا و رسول و امام زمان پیروى‏ نمی ‏کنید چیست؟) و (بر اثر این پیروى نکردن) بلیّه ‏اى (فتنه و فساد معاویه و بنى امیّه) به شما وارد گشته که (آن بلیّه مانند شتر سر کشى است که) مهارش در جولان و تنگ آن سست است (و کسی که بر چنین شترى سوار گردد به خطر نزدیک است) پس آنچه (ثروت و بزرگى) که گناهکاران در آن، روز کرده زندگى می ‏نمایند شما را نفریبد (که تصوّر کنید همیشه باقى است) زیرا آن مانند سایه ‏اى است گسترده تا زمان معیّن (که همیشه باقى نخواهد ماند و بزودى نابود میشود).ترجمه و شرح نهج البلاغة (فیض الإسلام)، ج‏1، ص: 222